Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στην Εκμάθηση Εφαρμογής Τεχνικών CBT για το Άγχος για Ειδικούς Ψυχικής Υγείας: Πρακτικά Εργαλεία και Τεχνικές Παρέμβασης 

Περιγραφή εκπαιδευτικού προγράμματος

Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί εξειδικευμένη εκπαίδευση για επαγγελματίες ψυχικής υγείας, καθώς επικεντρώνεται αποκλειστικά στη διαχείριση και αντιμετώπιση του άγχους στους πελάτες τους. 

Δεν περιορίζεται σε γενικές γνώσεις για το άγχος, αλλά προσφέρει πρακτικά εργαλεία, τεχνικές παρέμβασης και σύγχρονες, επιστημονικά τεκμηριωμένες προσεγγίσεις που μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα στη θεραπευτική πράξη. 

Στόχος είναι οι συμμετέχοντες να ενισχύσουν τις δεξιότητές τους στη διαχείριση κρίσεων άγχους και να προσαρμόζουν τις παρεμβάσεις στις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε πελάτη. Με αυτόν τον τρόπο, το πρόγραμμα δεν λειτουργεί μόνο ως θεωρητική κατάρτιση, αλλά ως εργαλείο επαγγελματικής εξέλιξης.

Πρόγραμμα Μαθημάτων

Κυριακή 18/01

Εισαγωγή & Βασικές Αρχές CBT

Στόχοι:

• Να γνωριστούν τα συμμετέχοντα άτομα και να δημιουργηθεί ασφαλές κλίμα.
• Να παρουσιαστούν οι βασικές αρχές της CBT με απλό, πρακτικό τρόπο.
• Να βιώσουν τα συμμετέχοντα άτομα πώς λειτουργεί το γνωσιακό μοντέλο στην πράξη.
• Να ξεκινήσουν με εφαρμογές πάνω στο άγχος.

Δομή:

• Θεωρητική παρουσίαση μοντέλου CBT
• Άσκηση – Το Γνωσιακό Τρίγωνο
• Άσκηση – Καταγραφή Αυτόματων Σκέψεων
• Βασικές CBT τεχνικές
• Role-play
• Κλείσιμο & Αναστοχασμός

Κυριακή 25/01

Διαταραχή Πανικού – Α’ Μέρος [Κατανόηση & Αξιολόγηση]

Στόχοι:

• Να κατανοήσουν τα συμμετέχοντα άτομα τον φαύλο κύκλο του πανικού.
• Να μάθουν πώς γίνεται αξιολόγηση επεισοδίων πανικού.
• Να εξασκηθούν στη χρήση ημερολογίου κρίσεων πανικού.

Δομή:

• Σύντομη θεωρία για την Διαταραχή Πανικού
• Άσκηση – “Panic Cycle”
• Ημερολόγιο Πανικού
• Role-play – Συνεδρία αξιολόγησης
• Κλείσιμο & Αναστοχασμός

Κυριακή 1/02

Διαταραχή Πανικού – Β’ Μέρος [Εργαλεία CBT & Έκθεση]

Στόχοι:

• Να εξασκηθούν τα συμμετέχοντα πρόσωπα σε τεχνικές αναδόμησης καταστροφικών σκέψεων.
• Να γνωρίσουν και να βιώσουν interoceptive exposure (έκθεση σε σωματικά συμπτώματα).
• Να μάθουν πώς περιορίζονται οι “safety behaviors”.

Δομή:

• Θεωρία
• Άσκηση – Γνωσιακή αναδόμηση
• Interoceptive exposure
• Role-play – Αντιμετώπιση καταστροφικών σκέψεων
• Κλείσιμο & Αναστοχασμός

Κυριακή 8/02

Κοινωνικό Άγχος – Α’ Μέρος [Κατανόηση & Χαρτογράφηση]

Στόχοι:

• Να κατανοήσουν τα συμμετέχοντα πρόσωπα τον φαύλο κύκλο του κοινωνικού άγχους.
• Να εξασκηθούν στη χαρτογράφηση «πυρηνικών φόβων» και κοινωνικών πεποιθήσεων.
• Να εντοπίσουν τις στρατηγικές αποφυγής και τις συμπεριφορές ασφαλείας.

Δομή:

• Θεωρία
• Άσκηση – Κατάλογος φόβων
• Εντοπισμός συμπεριφορών ασφαλείας και αποφυγής.
• Role-play – Διάγνωση κοινωνικού άγχους
• Κλείσιμο

Κυριακή 15/02

Κοινωνικό Άγχος – Β’ Μέρος [Παρεμβάσεις]

Στόχοι:

• Να μάθουν τα συμμετέχοντα άτομα τεχνικές γνωσιακής αναδόμησης για κοινωνικές πεποιθήσεις.
• Να εφαρμόσουν behavioral experiments (συμπεριφορικά πειράματα) σε κοινωνικές καταστάσεις.
• Να βιώσουν role-play «κοινωνικής πρόβας».

Δομή:

• Θεωρία
• Γνωσιακή αναδόμηση
• Behavioral Experiments
• Role-play – Κοινωνική Πρόβα
• Κλείσιμο & Αναστοχασμός

Κυριακή 1/03

Αγοραφοβία

Στόχοι:

• Να κατανοήσουν τα συμμετέχοντα άτομα τον φαύλο κύκλο της αγοραφοβίας.
• Να μάθουν πώς σχεδιάζεται και εφαρμόζεται μια ιεραρχία έκθεσης.
• Να δουλέψουν με role-play και βιωματικές ασκήσεις προσομοίωσης.

Δομή:

• Θεωρία
• Άσκηση – Χάρτης αποφυγής
• Ιεραρχία έκθεσης
• Role-play – Έκθεση με θεραπευτή
• Άσκηση – Behavioral experiments
• Κλείσιμο & Αναστοχασμός

Κυριακή 8/03

Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή (ΓΑΔ) – Α’ Μέρος [Κατανόηση & Διάκριση Ανησυχιών]

Στόχοι:

• Να κατανοήσουν τα συμμετέχοντα πρόσωπα τον φαύλο κύκλο της ΓΑΔ.
• Να εξασκηθούν στη διάκριση παραγωγικών και μη παραγωγικών ανησυχιών.
• Να μάθουν τεχνικές καταγραφής και παρατήρησης ανησυχίας.

Δομή:

• Θεωρία
• Άσκηση – «Τι ανησυχίες έχω;»
• Role-play – Συνεδρία αξιολόγησης
• Τεχνική “Worry Time”
• Κλείσιμο & Αναστοχασμός

Κυριακή 15/03

Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή (ΓΑΔ) – Β’ Μέρος [Παρεμβάσεις]

Στόχοι:

• Να μάθουν οι συμμετέχοντες τεχνικές επίλυσης προβλημάτων.
• Να γνωρίσουν βιωματικά την έκθεση στην ανησυχία με mindfulness.
• Να σχεδιάσουν παρεμβάσεις για πελάτ@ με ΓΑΔ.

Δομή:

• Θεωρία
• Γνωσιακή πρόβα
• Σκάλα του “What if” (Και αν γίνει το τάδε;;)
• Το πείραμα «Χάνω τον έλεγχο»
• «Πηγαίνοντας στα άκρα»
• Αναδρομική αναντιστοιχία
• Προδρομική αναντιστοιχία
• Αμφισβήτηση της απόλυτης βεβαιότητας
• Άσκηση – Problem-Solving Training
• Βιωματικό – Mindfulness στην ανησυχία
• Role-play – Έκθεση στην ανησυχία
• Κλείσιμο & Αναστοχασμός

Κυριακή 5/04

Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΔΧ) – Α’ Μέρος [Κατανόηση & Χαρτογράφηση]

Στόχοι:

• Να κατανοήσουν τα συμμετέχοντα άτομα τον φαύλο κύκλο ιδεοληψιών και καταναγκασμών.
• Να εξασκηθούν στη χαρτογράφηση triggers, ιδεοληψιών & τελετουργιών.

• Να κατανοήσουν τον ρόλο της αποφυγής και των συμπεριφορών ασφαλείας.

Δομή:

• Θεωρία
• Άσκηση – OCD Mapping
• Άσκηση – Triggers & Rituals
• Role-play – Συνέντευξη αξιολόγησης
• Κλείσιμο & Αναστοχασμός

Κυριακή 19/04

Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΔΧ) – Β’ Μέρος [Παρεμβάσεις]

Στόχοι:

• Να μάθουν τα συμμετέχοντα άτομα να σχεδιάζουν ERP (Exposure & Response Prevention – Έκθεση με Πρόληψης Αντίδρασης).
• Να βιώσουν μέσω role-play πώς γίνεται in-session ERP.
• Να κατανοήσουν πώς να δουλεύουν με την αντίσταση/φόβο του θεραπευόμενου.

Δομή:

• Θεωρία
• Άσκηση – Fear Hierarchy
• Role-play – ERP in session
• Συζήτηση – Δυσκολίες ERP
• Κλείσιμο & Αναστοχασμός

Κυριακή 26/04

Ειδικές Φοβίες

Στόχοι:

• Να κατανοήσουν τα συμμετέχοντα πρόσωπα τον μηχανισμό αποφυγής στις ειδικές φοβίες.
• Να μάθουν να καταρτίζουν ιεραρχία έκθεσης (fear ladder).
• Να εξασκηθούν σε role-play με in vivo και φαντασιακή έκθεση.

Δομή:

• Θεωρία
• Γνωσιακή Αναδόμηση Φοβικών Πεποιθήσεων
• Άσκηση – Χάρτης Αποφυγής
• Σκάλα φόβου (Fear Ladder)
• Συστηματική απευαισθητοποίηση
• Role-play – Έκθεση
• Κλείσιμο

Κυριακή 10/05

Άγχος Υγείας (Υποχονδρίαση)

Στόχοι:

• Να κατανοήσουν τα συμμετέχοντα άτομα τον φαύλο κύκλο του άγχους υγείας.
• Να μάθουν τεχνικές γνωσιακής αναδόμησης γύρω από καταστροφικές ερμηνείες σωματικών συμπτωμάτων.
• Να εφαρμόσουν συμπεριφορικά πειράματα για μείωση των στρατηγικών αποφυγής και των συμπεριφορών ασφαλείας.

Δομή:

• Θεωρία
• Cognitive Reattribution (Γνωσιακή Ανακατεύθυνση)
• Γνωσιακή αναδόμηση
• Attention Training / External Focus (Προπόνηση προσοχής / μετατόπιση προσοχής σε εξωτερικά ερεθίσματα)
• Behavioral Experiment (Συμπεριφορικό πείραμα)
• Behavioral “No-Checking” Experiment (Συμπεριφορικό πείραμα «μηδενικού ελέγχου»)
• Άσκηση – Safety Behaviors List
• Κλείσιμο & Αναστοχασμός

*Οι εκπαιδευόμενοι λαμβάνουν το υλικό παρακολούθησης και αντίστοιχη αρθρογραφία, βιβλία και εκπαιδευτικό υλικό.

Εκπαιδεύτριες/Εκπαιδευτές:

Ηλίας Κασσάρας, Ψυχολόγος M.sc.1, M.sc.2, PhD(c)3, Γνωστικός-Συμπεριφορικός Ψυχοθεραπευτής

Αγγελική Μούρτζιου, Ψυχολόγος, Μετεκπαίδευση στην Κλινική Ψυχοπαθολογία, Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεύτρια

Ανδρονίκη Μπαντούνα, Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια (Γ.Σ.Ψ.) – Μετεκπαίδευση στις Ψυχοσεξουαλικές Διαταραχές